पुस्तकांची आवड तेजोमयीस निर्माण झाल्यावर तिला सतत नवं पुस्तक लागायचं. एखादं पुस्तक हाती आलं की त्याचा फडशा पाडल्याशिवाय तिला चैन पडत नसे. पुस्तकं वाचनाचं तिचं वेड इतकं की दोन-तीन वर्षात तिच्या कॉलनीजवळ असणाऱ्या ग्रंथालयातील मुलांची सगळीच पुस्तकं तिने वाचून काढली.
ग्रंथालयातील पुस्तकं संपल्यावर, आता काय करायचं? हा प्रश्न एकदा तिने बाबांना केला. त्यांच्यासाठी हा तसा अनपेक्षितच प्रश्न होता. घरी ग्रंथालय करणं शक्य नव्हतं. ते विचार करु लागले, आता काय करायचं? त्यांना आठवलं, शहरात एक मोठं ग्रंथालय आहे. त्याची फी भरुन असंख्य ग्रंथाचं दालन तेजोसाठी उघडं करता येईल. पण त्यात अडचण अशी होती की ते त्यांच्या राहत्या घरापासून होतं २० किलोमीटर दूर. इतक्या दूर तिला एकटं पाठवणं त्यांच्या मनास काही पटेना. तिच्यासोबत जायचं तर तेही प्रत्येक वेळेस शक्य होईल, असं त्यांना वाटेना. कारण त्यांना बरेचदा कार्यालयातून येण्यास वेळ होत असे. शिवाय रविवारी ग्रंथालय बंद. त्यामुळे तिथे जाण्यासाठीचा एकमेव दिवस हातातून गेला. २० किलोमीटर दूर असलेल्या त्या ग्रंथालयात एकटं जाण्यास तेजोमयी तयार होती. तशी तिने हिम्मत दाखवली. पण बाबांनी काही परवानगी दिली नाही.
“आता काय?” हिरमुसलेल्या तेजोमयीने बाबांना विचारलं.
“आता काय?” हा प्रश्न बाबांनांही पडला होताच. ते विचार करु लागले. तेव्हा त्यांच्या लक्षात आलं की त्यांच्या घरापासून चार- पाच किलोमीटर अंतरावर पुस्तकांचा जुना बाजार भरतो. कॉलनीतील बसस्टॉपपासून तिथे जाण्यासाठी एक बस आहे. तिथूनसुध्दा कॉलनीत परत येण्यासाठी बस आहे. एखाद्या वेळेस आपणास शक्य झालं नाही तर तेजोमयी एकटीही या जुन्या पुस्तकांच्या बाजारात जाऊ शकते नि सहज परत येऊ शकते.
“आता काय?” हा प्रश्न जेव्हा पुन्हा तेजोमयीने बाबांना विचारला, तेव्हा ते आपल्या विचारातून भानावर आले. तिला म्हणाले, “मी तुला उद्या अलिबाबाच्या गुहेतच घेऊन जातो.”
“वा वा!”बाबांचे हे बोल ऐकून तेजोमयी आनंदली.
दुसरा दिवस रविवार असल्यानं बाबांना सुटीच होती. जेवण करुन दोघेही या जुन्या पुस्तक बाजारात पोहचले. हा बाजार तसा रस्त्यावरच वसला होता. जिकडे पहावे तिकडे लाकडी फळ्यांमध्ये पुस्तकच पुस्तकं दिसत होती. शिवाय खाली जमिनीवर शेकड्यानं पुस्तकं टाकलेली होती. अशाच एके ठिकाणी बाबा आणि तेजोमयी थांबले. मग तेजोमयी त्या पुस्तकांमध्ये रमली. वेगवेगळ्या लेखकांची वेगवेगळी पुस्तकं बघून ती हरखून गेली. हे पुस्तक घेऊ का, ते घेऊ असं तिला झालं. बघता बघता तेजोमयीने २२-२३ पुस्तकं निवडली. ही निवड बघून बाबाही अचंबीत झाले. पुस्तकाच्या दुकानदाराससुध्दा आनंद झाला. त्याच्या आनंदाचं कारण वेगळं होतं. आताशा त्याच्या या दुकानाकडे ग्राहक येणं कमी झाले होते. मोठी माणसच फार वाचत नसल्याचा हा परिणाम असावा. छोटे वाचक तर अभावानेच येत. असे छोटे ग्राहक आले की दहा-पंधरा मिनिटातच त्यांना पुस्तक बघण्याचा कंटाळा यायचा. पालक आधीच फारसे उत्सुक नसत, त्यामुळे त्यांचा मुलगाही अनुत्सुकच. एखादं दुसऱ्या पुस्तकाची खरेदी झाली की संपलं त्यांचं पुस्तक प्रेम! त्यामुळे तेजोयमीने २२-२३ पुस्तकं विकत घेतली तेव्हा त्या दुकानदारास विशेष आनंद झाला. या आनंदात त्याने तेजोमयीस तिला आवडलेलं एक पुस्तक मोफत दिलं. बाबाने त्याचे पैसे घेण्याची गळ घातली पण दुकानदारानं पैसे घेतले नाही. त्याने बाबांजवळ तेजोमयीचं कौतुक केलं. या कौतुकानं ती सुखावली. इतकी पुस्तकं एकाच वेळी मिळाल्यानं तिचा आनंद गगनात मावेनासा झाला. गोष्टीच्या पुस्तकातली अलिबाबाची गुहा पुस्तकापुरतीच मर्यादित होती. जुन्या पुस्तकांची दुकानं म्हणजे खरोखरच अलिबाबाची गुहाच असल्याची तिला खात्री पटली.
००००