उघडा डोळे,बघा नीट…
टिल्लू, कशावरही संशय घ्यायचा. काहीवेळा बाबांची, बत्तीही या संशयीवृत्तीमुळे त्याला मिळाली. आपण जेम्सबाँडचा ज्युनिअर अवतारच, असल्याचं त्याला वाटे.
“ सिनिअर जेम्सबाँड, जसा, संशयाच्या अस्त्राने, शत्रुच्या रहस्यापर्यंत पोहचतो, तसं, आपणही संशयाच्या सुईने, शत्रूला उघडं पाडू शकतो,” असं तो एकदा आईला म्हणाला
“महाशय, पण तुमचा शत्रू तरी कोण, आधी ते ठरवा की?” आईने विचारलं. टिल्लूला एकाचही नाव सांगता येईना.
“तुला शत्रूच नसल्याने, ते सापडणारच नाहीत. तेव्हा ज्याच्यात्याच्यावर संशय घेणं सोड.” आईने समजावलं.
पुढील काही दिवस, टिल्लूला खरोखरच कुणाचाही संशय आला नाही. पण, एके दिवशी शाळेत जात असताना, त्याला घराजवळील एका रिकाम्या घराची चांगलीच सजावट सुरु असल्याचं दिसलं. त्याघरी नवे फर्निचर आले. आतमध्ये केबीन तयार झाल्या. काही दिवसांनी, त्या घरावर, अमुकतमुक बँक, अशी पाटी लागली.
एकदा, या बँकेतील एक स्मार्ट कर्मचारी, टिल्लूच्या घरी आला. त्याने, या बँकेत गुंतवणूक केल्यास, इतर बँकांपेक्षा चार टक्के अधिक व्याज देऊ असं बाबांना, सांगून खाते उघण्याची विनंती केली. त्यावेळी तिथेच असलेल्या टिल्लूने विचारलं, “समजा, तुम्ही नाही दिला हा व्याज दर तर?” या अनपेक्षित प्रश्नानं तो स्मार्ट कर्मचारी गडबडला. असं, घडणार नाही, हे त्याने सांगितलं. इथे आणखी थांबल्यास, या मुलाच्या प्रश्नांच्या सरबत्तीला तोंड द्यावं लागेल, असं वाटून त्याने, बाबांना बँकेत येण्याचं निमंत्रण देऊन, निरोप घेतला.
“टिल्लूराव, तुम्ही व्यक्त केलेली शंका बरोबर होती.” असं बोलून बाबांनी त्याची पाठ थोपटली.
“याचा अर्थ, संशय घेणं चांगलचं असतं, म्हणायचं.” टिल्लू स्वत:वर, खुष होत पुटपुटला.
दुसऱ्या दिवशी शाळेत जात असताना, टिल्लूचे लक्ष पुन्हा बँकेच्या नावाकडे गेले. त्याला हे नाव ओळखीचं वाटलं. त्याने मेंदुला जरा ताणलं, तेव्हा त्याच्या लक्षात आलं की, याच नावाची बँक बाजूच्या गल्लीतसुध्दा आहे. एकाच बँकेच्या दोन शाखा इतक्या जवळजवळ, कशा राहू शकतात? अशा संशयाचा किडा त्याच्या डोक्यात वळवळला. शाळा सोडून, टिल्लूची पावलं, जुन्या बँकेकडे वळली. आत गेल्यावर, गर्दी बघून तो भांबावला. इकडेतिकडे त्याने दोनदा चक्कर मारली. त्याचं भिरभिरणं काचेच्या केबिनमध्ये बसलेल्या व्यवस्थापक मॅडमच्या लक्षात आलं. त्यांनी सुरक्षारक्षकामार्फत टिल्लूला आत बोलावून घेतलं.
“तुझे बाबा दिसत नाहीत का,” मॅडमनी विचारलं. टिल्लू नाही म्हणाला. मॅडमचा पुढचा प्रश्न येण्याआधीच, त्याला जे सांगायचं होतं, ते सारं, धाडधाड तो बोलला.
त्याचं बोलणं संपताच,मॅडमनी लगेच, बँकेच्या मुख्यशाखेला फोन करुन, आपल्या बँकेजवळ नवी शाखा उघडल्याची चौकशी केली. तेव्हा, असंकाही नसल्याचं, त्यांना सांगण्यात आलं. मॅडमच्या मनात शंकेची पाल चुकचुकली. त्यांनी लगेच पोलीसांना फोन केला.
टिल्लू आणि सुरक्षारक्षकाला घेऊन, त्या नव्या शाखेत आल्या. काचेच्या मोठ्या केबीनबाहेर, बँक व्यवस्थापक अशी पाटी होती. टिल्लूला घेऊन, मॅडम आत गेल्या. स्वत:च ओळखपत्रं व्यवस्थापकांच्या समोर ठेवलं. ते बघून व्यवस्थापकास घाम फुटला. ताडदिशी बाहेर पडून तो पळू लागला. हे बघून टिल्लूने त्याच्या, पायातपाय टाकून त्याला पाडले. तोपर्यंत पोलीस तिथे पोहचले होते.
मॅडमनी पोलीस अधिकाऱ्यास, टिल्लूची, “संशयकथा” सांगितली. पोलीस अधिकाऱ्यांनी टिल्लूचे कौतुक केले.
“ या टिल्लूसारखाच तुम्हाला कां संशय आला नाही?” असं त्यांनी थोड्या जरबेनच मॅडमला विचारलं. मॅडम काहीच बोलल्या नाहीत. त्यांची मान खाली गेली.
“तुमच्या बँकेची, एक नवी शाखा, तुमच्या इतक्या जवळ उघडलीय, याची शंका आधी तुम्हालाच यायला हवी होती. आपण असं झापडबंद राहतो, वागतो, त्यामुळे अशा, भामट्यांचं फावतं. म्हणून अशी राजरोस खोटी बँक उघडू ते शकतात. हे भामटे जसे दोषी, तसेच आपणसुध्दा. या पोराच्या हे लक्षात आलं नसतं तर, भामट्यांनी लोकांना लुटून पोबारा केला असता.” पोलीस अधिकाऱ्यांनी मॅडमला सुनावलं.
०००
घराजवळ इतके पोलीस कां आले असावेत, हे बघण्यासाठी सोसायटीतील इतर लोकांसमवेत टिल्लूचे आईबाबाही तिथे आले. त्यांना बघताच टिल्लू त्यांच्याकडे धावला.
पोलीस अधिकाऱ्यांनी, बाबांसमोर, पुन्हा एकदा टिल्लूचे कौतुक केलं.
आता टिल्लूला, शाळेला दांडी मारल्याची शिक्षा करायची की गुन्हेगारांना पकडून देण्यासाठी जेम्सबाँडगिरी केल्याबद्दल पाठ थोपटायची, बाबांना प्रश्न पडला. याप्रश्नाचं त्यांना हसू आलं.
“काय हो झालं?” आईने विचारलं.
“यापुढे, या ज्युनियर जेम्सबाँडसारखचं, डोळे उघडे ठेऊन, नीट बघायचं असं ठरवलय मी.”
“पण बाबा, त्यासाठी संशयाच्या कल्लोळात जावं लागतं.” टिल्लू डोळे मिचकावत म्हणाला.
सुरेश वांदिले