परवाच तेजोमयीच्या वाचनात, मातिने बनवलेल्या एका अतिप्राचिन पाटिची गोष्ट आली. या पाटिचं वय होतं ३५०० वर्षे. ही पाटी होती ईराक देशातील.
या पाटिवर अॅक्काडियन भाषेत एका राजाची माहिती कोरली गेलीय. या राजाचं नाव गिल्गामेश. तो इराकचा राजा. त्याच्याकडे सुपरपॉवर म्हणजे अतिंद्रिय शक्ती होती. त्या शक्तीच्या बळावर त्याने समुद्रातील एका अजस्त्र अजगराचा नायनाट केला. त्याचबरोबर त्याच्या राज्यावर चालून आलेल्या राक्षसी बैलाचा संहार केला. त्याचे राज्य समुद्रकिनारी वसले असल्याने एकदा प्रचंड समुद्री वादळाच्या तडाख्यात सापडले. महापुराने राज्य वेढलं गेलं. पण या महापुरास राजा गिल्गामेशने परतवून लावून आपलं राज्य सुरक्षित राखलं. अशा अनेक चित्तथरारक गोष्टींच्या नोदी असणारी ही पाटी अजून पूर्णपणे वाचून झालेली नाही.
जितकं कळलय, ते सुध्दा किती रोमहर्षक नाही का बाबा, तेजोमयीनं ही माहिती वाचता वाचता बाबांना विचारलं.
बाबांना सुध्दा त्याच वेळेस याच पाटीविषयी इंटरनेटवर माहिती मिळाली होती. ही माहिती वाचन्यात ते गुंग झाले होते. तेजोमयीनं या पाटीविषयी विचारलं तेव्हा ते भानावर आले.
केवळ चित्तथरारक.. बाबा उद्गारले.
काय चित्तथरारक बाबा… तेजोयमीनं विचारलं.
केवळ चित्तथरारक, बाबांनी इतक्या जोरानं म्हंटलं की, त्यांच्या बाजूला झोपलेला अलेक्झांडर ताडकन जागा होऊन बाबांकडे आश्चर्यचकित नजरेनं बघू लागला. काहीतरी विणत बसलेली आई, बाबांना म्हणाली, अहो, बिचाऱ्याची झोप मोडली ना तुमच्या जोरदार आवाजाने..
हो का? इतक्या जोराने बोललो..बाबा ओशाळून म्हणाले. त्यांनी अलेक्झांडरकडे बघून सॉरी म्हंटलं. अलेक्झांडरने शहाण्या बाळासारखं, इटस् ओके, अशा आशयाची मान आणि शेपूट हलवली.
अहो, एकदम असं जोरानं, केवळ चित्तथरारक, असा उद्गार कां बरं बाहेर पडला तुमच्या तोंडून, आईनं विचारलं..
मी विचारलं त्या प्रश्नाच्या उत्तरासाठी होतं का बाबा, तेजोमयीनं विचारलं..
आँ..
याचा अर्थ तुमचं माझ्या बोलण्याकडे लक्ष नव्हतं तर..तेजोमयी म्हणाली. यावर बाबा हसले. ते कां हसताहेत हे न कळून अलेक्झांडरने आई आणि बाबांकडे आलटून पालटून बघितलं.
काही नाही रे ठोंब्या, यांचं हे असं नेहमीचच. तू लक्ष देऊ नकोस..असं आई अलेक्झांडरला म्हणाली.
हो गं आई, असं भाव आणत त्याने मान हलवली आणि आईच्या पायाजवळ जाउुन बसला..
अगं, तू काय विचारलं होतस. प्लिज जरा सांगना, बाबांनी तेजोमयीस विचारलं. तेव्हा तेजोमयीनं राजा गिल्गामेशची कथा सांगितली.
अगं, बाळ मी सुध्दा तेच वाचत होतो की..
त्यासाठीच, केवळ चित्तथरारक उद्गार बाहेर पडले, म्हणायचे..आईनं विचारलं..
हो, अगं वाचता वाचता निघाले ते उत्स्फुर्त उद्गार..
काय चित्तथरारक होतं हो.आई आणि तेजोमयीनं एकाचवेळी विचारलं.
बाबांनी, मग ३५०० वर्षापूर्वी मिळालेल्या पाटिची कथा कथन केली.
खरच की बाबा…केवळ चित्तथरारकच म्हणायच..
अगं या गिल्मागेश राजाचे पराक्रम जितके चित्तथरारक ना तितकच किंवा त्याहून अधिक या पाटिचा प्रवास चित्तथरारक आणि रोमहर्षक..
आम्हालाही जरा सांगा की..आई म्हणाली. अलेक्झांडरही सरसावून बसला.
बाबा सांगू लागले.
ही पाटी पहिल्यांदा सापडली १८५३ साली इराणच्या उत्तरेकडील एका ग्रंथालयाच्या अवशेषात. कुणाला तरी त्यावर लिहिलेल्या ओळींवरुन त्या पाटिचं ऐतिहासिक महत्व कळलं असावं. त्यामुळे त्याने ही पाटी पळवली.पण त्याच्याकडून ही पाटी परत मिळवण्यात आली आणि एका ठिकाणी सुरक्षित ठेवण्यात आली. पण १९९१ साली आखाती युध्दाच्या काळात या पाटिची चोरी झाली. ती कुठे गेली, कोणी चोरली याचा पत्ता लागला नाही. पण २००३ साली प्राचीन वस्तूंची खरेदी-विक्री करणाऱ्या एका जॉर्डेनियन व्यापाऱ्याकडे ही पाटी सापडली. ही पाटी त्याला लंडन येथे एका प्राचीन नाणे विक्रेत्याकडे धूळ खात असलेली दिसली. त्याने अल्प किमतीत ही पाटी विकत घेतली. ही पाटी त्याने अनधिकृतपणे अमेरिकेत विकण्यासाठी पाठवली. त्यासाठी त्याने या पाटिच्या मूळ उगमस्थानाच्या संदर्भात एक खोटं पत्र तयार केलं. ही पाटी कोणत्यातरी देशाची असल्याचं त्यात नमूद केलं. अमेरिकेत या पाटिचा लिलाव होत असताना,एका लिपितज्ज्ञाचे लक्ष या पाटीकडे गेलं.या पाटिवर गिल्मागेश राजवटीच्या नोंदी असल्याचं त्याच्या लक्षात आलं. त्याने ही पाटी विकत घेण्याचा प्रयत्न केला पण त्याला ते जमलं नाही.
२००७ साली त्या व्यापाऱ्याने ही पाटी पुन्हा विक्रीस काढली. यावेळेस या व्यापाऱ्याने या पाटिच्या उगमस्थानाविषयी आणखी वेगळं पत्र तयार केलं. या खोट्या पत्राचा प्रवास असा एकाकडून दुसरीकडे होत राहिला..२०१४ साली हा प्रवास थांबला. कारण ही पाटी लंडन येथे स्टीव्ह ग्रीन या संग्रहकर्त्याने १ लाख ६७४ हजार डॉलर्सला म्हणजे साधारणत: ८० -९० लाखांपर्यंत विकत घेतली. ही पाटी त्याला अमेरिकेतील बायबल वस्तुसंग्रहालयात ठेवायची होती. मात्र अमेरिकेतील सुरक्षा सैनिकांनी २०१९ साली ही पाटी स्टीव्ह ग्रीनकडून हस्तगत केली. आता ही पाटी इराक देशातील बगदाद शहरात असणाऱ्या वस्तुसंग्रहालयाकडे पाठवण्यात आलीय..
बाबांनी एका दमात सगळी गोष्ट सांगितली. आणखी काही विचारण्याआधी तेजोमयीनं बाबांना पाणी दिलं. पाणी प्याल्यावर बाबांनी जरा हुश्श केलं.
खरच हो चित्तथरारक आहे सारं..
त्या पाटीवर ज्या गिल्मागेश या राजाचा पराक्रम नोंदवून ठेवलाय त्यापेक्षाही या पाटिचा प्रवास चित्तथरारक आहे बाबा..
पण बाबा हे खर असेल कां हो..
काय खरं? राजाचा पराक्रम की पाटीचा प्रवास..
पाटीचा प्रवास तर नक्कीच खरा आहे..तो खरा कां, तर त्या पाटिवर कोरलेला म्हण किंवा लिहिलेला म्हण इतिहास किंवा नोंदी..अशा नोंदीतूनच जगाचा इतिहास कळतो, बाळ. त्यामुळे अशा पाटी, दगडावरील नोंदी, फळया यांचं खूप महत्व असतं..
बाबा,असं जर असेल तर, या वस्तुंची अशी पळवापळवी किंवा चोरी कां होते हो..तेजोमयीनं विचारलं.
तुला काय वाटतं रे अलेक्झू..बाबा अलेक्झांडरकडे बघत म्हणाले..
आतापर्यंत केवळ मान डोलवत असलेल्या अलेक्झांडरला हा प्रश्न अनपेक्षित होता.तो एकदम ताठ उभाच झाला नि भांबावलेल्या नजरेनं बाबांकडे बघू लागला.
अरे ठोंब्या, बस रे. त्यांना असं काहीबाही विचारायची सवयच आहे. आई अलेक्झांडरला म्हणाली. अलेक्झांडर पुन्हा आईजवळ जाऊन बसला.
अहो, तुम्ही कशाला घाबरवता त्याला. बिचारा इवलासा जीव. घाबरुन जातो ना..
सॉरी..सॉरी बाबा म्हणाले..
तुम्हीच सांगाना, कशासाठी या अशा पाटिंची चोरी किंवा पळवापळवी होते ती..
अगं, मानवाची खोडच आहे ती, अशा ऐतिहासिक वस्तू गोळा करण्याची. काही जणांचा तो छंद आहे. त्यासाठी लाखो रुपये ते खर्च करतात. अशा वस्तू घेऊन मिरवतात. फार कमी वेळा त्याचा अभ्यास केला जातो.. अशा अनेक दुर्मिळ वस्तू कुणाच्या तरी खाजगी संग्रहालयात पडलेल्या असतात..
बाबा या वस्तू आपण मिळवू या का? तेजोमयीनं विचारलं..
अगं, हे इतकं सोप्प असतं तर आपला कोहिनूर हिरा, किंवा शिवाजी महाराजांची भवानी तलवार किंवा जगात गेलेल्या अनेक दुर्मिळ वस्तू नसत्या का भारतात आल्या..बाबा म्हणाले..
अगदी बरोबर..अशा आशयाची मान अलेक्झांडरने हलवली..
चला, हे शक्य नसल्याचं अलेक्झांडर सुध्दा म्हणतोय. आपण फक्त अशा गोष्टींचा आनंद घ्यायचा..घेता घेता म्हणायचं केवळ चित्तथरारक..
होना हो बाबा.. तेजोयमी म्हणाली..
बाबा आणि आईने, या म्हणण्यास हसून संमती दर्शवली.
0000