दिवाळीची खरेदी
यंदा दिवाळीत सर्वांना नवे कपडे घ्यायचं ठरलं. कपड्याची खरेदी म्हंटली की तेजोमयीच्या आईचा उत्साह धबधब्यासारखा वाहू लागतो. बाबा मात्र एकदम बर्फासारखे थंड. तेजोमयीस नव्या कपड्यांचं आई इतकं नसलं तरी आकर्षण होतच. त्यामुळे या रविवारी नव्या कपड्यांच्या खरेदीसाठी जायचं हे आईनं सांगीतल्यावर तिचाही आनंद व्दीगुणित झाला.
तुम्ही दोघीचं कां जात नाही. आम्ही दोघे घरी राहतो. अलेक्झांडरकडे बघत बाबा म्हणाले. त्यांना दुकानात येण्याचा कंटाळा आला होता. बाबांनी आपलं नाव कां घेतलं असावं, म्हणून अलेक्झांडरने बाबांकडे प्रश्नार्थक चेहऱ्यानं बघितलं.
ते काय सांगणार कप्पाळ, मीच तुला समजावून सांगते ठोंब्या, असं म्हणून आईने अलेक्झांडरला जवळ बोलावलं. शेपूट हलवत तो आईच्या कुशित शिरला.
अरे, आम्ही नवीन कपडे घेण्यासाठी दुकानात चाललोय. बाबांना यायच नाहीय. तू म्हणे त्यांच्यासोबत घरी राहणार? आधी विचारलं होतं का रे तुला यांनी? आईने अलेक्झांडरला कुरवाळत विचारलं. आईच्या प्रश्नाचा रोख त्याला कळला असावा. त्यामुळे, नाही अशा अर्थाने त्याने मान हलवली.
बघा…उगाच कुणालाही असं गृहित धरु नका? आई नाराजी व्यक्त करीत बाबास म्हणाली.
म्हणजे, अलेक्झांडरला तुम्ही दुकानात घेऊन जाणार की काय? बाबांनी विचारलं.
हे काय विचारणं झालं बाबा? त्याला दुकानात न नेऊन कसं चालेल? तेजोमयीनं विचारलं.
कसं चालेल म्हणजे? त्यालाही कपडे घेणार की काय?
अहो, दिवाळी काय माझी एकटीचीच नाही ना…त्याचीही आहे. मला कपडे आणि त्याला नाही. असं कसं? बरोबर ना आई…तेजोमयीनं आईला विचारलं.
या प्रश्नानं आई किंचित भांबावली. कारण अलेक्झांडरला सोबत नेण्याचं ठरवलं असलं तरी त्याला नवीन कपडे घेण्याविषयीचा विचार आईच्या मनात आला नव्हता. त्यामुळे दोन मिनिटं आई विचारात पडली.
अलेक्झूला नवीन कपडे घ्यायचा विचार दिसत नाही तुझा. तेजोमयीनं विचारलं.
त्यालाही कपडे घ्यायला पाहिजे,असं माझ्या डोक्यात कां आलं नाही? याचा विचार करतेय मी …आई म्हणाली.
अगं, असं कसं विसरली?तो तुझा लाडका लेक ना! लेकीला कपडे नि लेकाला नाही.वा ग वा. तेजोमयी म्हणाली.
त्याला कशाला हवे कपडेबिपडे, अशी प्रतिक्रिया बाबांना द्यावीशी वाटली. पण ही प्रतिक्रिया आपल्या अंगावरच उलटू शकते हे लक्षात आल्यानं ते गप्प बसले. ही मंडळी कसली चर्चा करताहेत हे न कळून अलेक्झांडर आळीपाळीने तिघांकडे बघू लागला.
अरे बाबा, तुझ्या नवीन कपड्यांबाबात बोलतोय आम्ही, आई थोड्यावेळाने त्याच्याकडे बघत म्हणाली.
मग अलेक्झूला नवे कपडे घ्यायचं ठरलं तर!तेजोमयी हरखून म्हणाली आणि तिने हुर्रे केलं. खालून सोफ्यावर आणि सोफ्यावरुन खाली उडी मारत, अलेक्झांडर तिच्या या आनंदात सामील झाला.
०००
बाबांना आता या तिघांच्या कपडे खरेदित सामील होण्यावाचून पर्याय नव्हता. त्यामुळे त्यांनी आपला आळस झटकला. शेपूटवाल्या दोस्तांसाठी खास कपडे दुकान असतं का? याचा इंटरनेटवरुन त्यांनी शोध घेतला.अशी काही दुकानं त्यांना दिसली. त्यातल्या एका दुकानात मग रविवारी अलेकक्झांडरसह मंडळी पोहचली.
तिथे शेपूटवाल्या मित्रांसाठी रंगीबेरंगी आणि विविध आकाराचे, विविध डिझाइन्सचे कपडे होते. अलेक्झांडरसह आणखीही तिथे दोन-तीन शेपूटवाले मित्र त्यांच्यात्यांच्या कुटुंबीयांसोबत कपडे न्याहाळत होते.
आईने एका ड्रेसकडे बोट दाखवत अलेक्झांडरला विचारलं,
ठोंब्या,तुला चालेल का रे हा ड्रेस? अलेक्झांडरला काहीच न कळल्याने तो मख्ख. हे बघून दुकानदार हसला आणि आईला म्हणाला,
अहो मॅडम, या तुमच्या दोस्ताला किंवा लेकाला कपड्याचं कळण्यासाठी त्याला आधी तशी सवय लावावी लागते ना. तुम्ही तसं केलय का कधी ?त्याने विचारलं.
आईने नकारार्थी मान हलवली.
अहो, या आपल्या शेपूटवाल्या दोस्तांना, कपडे घातल्यावर अवघड वाटायला नको. त्याला जसं तुम्ही कुरवाळल्यावर आनंद मिळतो तसा हे कपडे घातल्यावर आनंद मिळायला हवा.त्यासाठी त्याला तशी सवय लावायला हवी.दुकानदार म्हणाला.
याचा अर्थ, आपल्याला आवडतं म्हणून शेपूटवाल्या दोस्ताचा काहीही विचार न करता त्याचासाठी कपडे खरेदी करणं बरोबर नाही असंच ना…बाबांनी विचारलं..
हो हो हो अगदी बरोबर, अहो, या दोस्तांच्या त्वचेलासुध्दा कपडे सुट झाले पाहिजे. नाहीतर बिचाऱ्याला कपडे घालण्याचा आनंद तर मिळायचा नाही उलट या नव्या ओझ्यानं दु:खीच व्हायचा.दुकानदार म्हणाला.
अच्छा तर, आपली हौस शेपूटवाल्या दोस्तावर लादायची नाही, असंच ना काका तेजोयमीनं दुकानदारास विचारलं.
त्याच्यावरच काय, कुणावरही कुणीही अशी हौस लादू नये. प्रत्येकाची आवड-निवड वेगवेगळी राहू शकते. हौस लादली की मग आनंद बाजूला राहतो, शिल्लक उरतो तो उपचार… दुकानदार काका म्हणाले.
ते काय म्हणाले हे न कळल्याने तेजोमयीन आणि अलेक्झांडर दोघांनींही एकाचवेळी प्रश्नार्थक चेहऱ्याने दुकानदाराकडे बघितलं.
त्यांना हसू आलं.
उपचार म्हणजे कृत्रिम वागणं. तेजोमयीस समजावत बाबा म्हणाले.
मग आपण अलेक्झूवर जबरदस्ती करायची नाही. महिन्याभर त्याला कपड्यांची सवय लावू मगच कपडे खरेदी. त्याची आणि माझीसुध्दा! तेजोमयी म्हणाली.
अगं पण दिवाळी?आई म्हणाली..
अगं ज्या दिवशी नवीन कपडे घेऊ ती दिवाळी. मी नवीन कपडे घालणार आणि अलेक्झू नाही.तुला तरी ते बरं वाटेल का? तेजामयीनं आईस विचारलं.
अगदी बरोबर…बाबा म्हणाले.
सुरेश वांदिले