न ऐकण्याची शिक्षा..
अलेक्साला झालेला आनंद गगनात मावेनासा होता. कारणही तसच घडलं. चंद्रावर जाण्यासाठी, दहा अलेक्सांमधून तिचीच निवड करण्यात आली. असा मान मिळणारी, ती पहिली अलेक्सा ठरणार असल्याचं, तिला जेव्हा सांगण्यात तेव्हा, गगनात आनंद मावेनासा होणं म्हणजे काय ते, याचा तिला अनुभव आला.
हा आनंद याला सांगू की त्याला सांगू असं अलेक्साला झालं. तिने इतर ९ अलेक्सांना हा आनंद सांगण्यासाठी आपला मोर्चा त्यांच्याकडे वळवला तेव्हा तिच्या लक्षात आलं की , त्या ९ ही अलेक्सा गाढ झोपी गेल्या आहेत.
त्या झोपल्या की झोपेचं सोंग करताहेत, असा प्रश्न या अलेक्साला पडला. पण या प्रश्नामुळे आपल्या आनंदात मिठाचा खडा पडू शकतो, असं तिच्या लगेच लक्षात आल्याने तिने यावर विचार करणं सोडून दिलं.
आता, तिने आपला मोर्चा ज्यांच्यासोबत चंद्रावर जायचं होतं, त्या रॉबर्ट, जोसेफ, मेरी यांच्याकडे वळवला. त्यांच्यासोबत तिने बोलण्याचा प्रयत्न केला तर त्यांनी अजिबातच प्रतिसाद दिला नाही. जळकुकडे मेले! असं तिला म्हणावसं वाटलं. पण आपण काहीतरी विचारायचं नि आपल्या संधीची बॅटरीच त्यांच्याकडून निकामी व्हायची, अशी शंका तिला आली. तिने आपली शंका मारुन टाकली. आपला आनंदही बाजूला ठेवला. ज्यांच्यासोबत चंद्रावर जायचय ते नेमके काय करताहेत, हे ती उत्सुकतेने बघू लागली.
चंद्रावर जाणा-या यानात बसण्यापूर्वी बरीच तयारी रॉबर्ट, मेरी आणि जोसेफ करत होते. त्यांनी जेव्हा अवकाशपोषाख घातला तेव्हा त्यांचा तो अवतार बघून अलेक्साला हसू आलं. सडपातळ असणारे तिघेही एकदमच जाड जाड झाले. मेरी बटाट्यासारखी फुगली. जोसेफ वांग्यासारखा तर रॉबर्ट कच्च्या पपईसारखा! आपल्याला सुचलेल्या या प्रतिमा बरोबर आहेत का याची विचारणा तिने मेंदुकडे केली. तेव्हा तो झोपला असल्याचा बिप वाजला. आज आपल्यासमोर सगळेच जण असे झोपल्यागत कां वागताहेत? हा प्रश्न अलेक्साला पडला. या प्रश्नाच्या विचारात असतानाच असता तिच्याजवळ मेरी आली आणि तिला म्हणाली…
“अलेक्सा, आमच्या सोबत यायचच हे तुला कळलंच आहे. चंद्रावर उतरल्यावर आम्ही जेव्हा काम करु, संशोधन करु तेव्हा तू आम्हाला मदत करायची,हे लक्षात आहे ना.”
“एस्स मॅडम” अलेक्सा मेरीकडे बघत म्हणाली.
“केवळ एस्स म्हणून चालणार नाही अलेक्सा, आम्ही सांगू तेव्हाच आणि तेच काम करायचं. आपलं डोकं चालवायचं नाही.”रॉबर्टने तिला दरडावण्याच्या स्वरात सांगितलं.
“होय सर, आपण म्हणाल तेच मी करीन.इकडे तिकडे अजिबात बघणार नाही.चालणार नाही की…”
“की की काय?”जोसेफ विचारता झाला.
“म्हणजे काही नाही हो सर,असंच की जेवणारसुध्दा नाही.”
“व्हेरी गूड”,जी अलेक्सा असं वागण्याची हमी देते. त्यांनाच यापुढे आकाशातल्या मोहिमेमध्ये सोबत नेलं जाईल.”मेरीनं सांगितलं.
“अगं, तिला कशाला सांगितलं हे?” जोसेफ मेरीवर ओरडला.
“सांगायलाच हवं, नाहीतर तीसुध्दा त्या मेलेल्या ९ अलेक्सांसारखी वागेल. नको ते प्रश्न तिला पडतील. नको तिथे ती नाक खुपसेल!”
“म्हणजे त्या अलेक्सा मेल्या होत्या की त्यांना मारलं होतं.”अलेक्साच्या मनात आलं. हे मेरीला विचारावं का? असंही तिला वाटलं. पण, आपलं डोकं चालवायचं नाही, अशी हमी देणाऱ्या अलेक्सांनाच मोहिमेत सोबत घेतलं जाईल हे मेरीचं वाक्य तिला आठवलं आणि अलेक्सा गप्प बसली.
सर्वजण अंतराळ यानात बसले. अलेक्साला काही अंतराळ पोषाख घालण्यात आला नव्हता. याचा अर्थ आपण असंच चंद्रावर उतरण्यास सक्षम आहोत तर…ही खूणगाठ तिने बांधली.
चौघेही यानात बसल्यावर यान अवकाशात उडालं. पृथ्वीच्या आवरणाबाहेर शेवटचा धक्का देणारा अग्निबाण कार्यरत झाला. त्याने हा धक्का दिल्यावर तो कुठेतरी निघून गेला. आता फक्त यानच वेगाने चंद्राकडे जाऊ लागलं.
अवकाशात यान असताना अलेक्साला अनेक प्रश्न पडत होते. पण प्रश्न विचारायचेच नाहीत. आम्ही सांगू तेच करायचं असं जोसेफचं वाक्य तिच्या मेंदूतून काही जात नव्हतं. तिचा मेंदुला कृत्रिम बुध्दीमत्तेच्या गणितानं समर्थ करण्यात आलं असलं तरी तोसुध्दा, हेच वाक्य तिला पुन्हा पुन्हा आठवेल,असाच संदेश पाठवत होता. त्यामुळे अलेक्सा गप्प बसली.
पण कितीवेळ गप्प बसणार ती? शेवटी कंटाळून तिने मेरीला हळूच विचारलं.
“आपण कशासाठी चाललो आहोत चंद्रावर गं?”
अलेक्साच्या प्रश्नाला उत्तर द्यावं की नाही या संभ्रमात मेरी पडली, मात्र बराच वेळ काहीही न बोलता आल्याने तीसुध्दा कंटाळून गेली होती. त्यामुळे तिने ठरवलं, आपण थोडावेळ अलेक्साशी बोललो तर आकाश कोसळणार नाही. या विचारानं तिला हसू आलं आणि तिने अलेक्साने विचारलेल्या प्रश्नाचं उत्तर दिलं…
“प्रयोग करण्यासाठी.”
“कोणते प्रयोग?”
“अगं, चंद्रावर पाणी आहे का? मानसांना तिथे राहता येईल. चंद्राच्या मातीत अन्न पिकवता येईल का? असे प्रयोग.”
“हो का, अरे वा! पण हे प्रयोग कां करताहात तुम्ही?”अलेक्साने उत्सुकतेनं विचारलं.
(क्रमश:)