पिंडदान
तसे आम्ही सारेच दुष्यन्त, कालिदासाच्या संमतीशिवाय
कुंजात लपून ऋषिकन्यांचे मधुरालाप ऐकणारे
भुंग्यांच्या संदर्भात देखणा पराक्रम दाखविणारे
मानसिक जनानखान्यातील शेकडो राण्यांचा जनसमुदाय बाजूला सारुन,
वल्कलात न मावणाऱ्या कण्वकन्येच्या स्तनांचा अनाघ्रात यौवनाचा
लालस नजरेनं उपभोग घेणारे…..
या कवितेचा रसास्वाद घेत असतानाच कामिनीने माझ्या हातातील कवितेचं पान ओढून फाडून टाकलं.
मी इथे असताना तू ही कविता वाचूच कशी शकतोस. ती म्हणाली.
किंचितसं स्मित करत म्हणालो, अगं तू इथे असतानाच तर सारं काही करतोयना. काहीसुध्दा तुझ्यापासून दडवलेलं नसतं. मग ही कविता वाचतानाच कां आलाय माझा राग तुला ?
आय डोण्ट थिंक सो. मी जर तुला हवीहवीशी एक बाई असताना तू या कागदाच्या तुकड्यात कां वेळ घालवतोस ?
धीस इज रबिश कामिनी, मी आवाज चढवला.
ओरडू नकोस. असं काही करायचं नाही. हे तू लिहून दिलं आहेस.
कुणाचीही बायको अशी नवऱ्याच्या कविता वाचनावर रुष्ट होत नाही.
माझंही तेच म्हणणं आहे ना, मी इथं असताना कां वाचतोयस तू ही कविता.
हे असं सांगणारी तू स्वत:ला समजतेस तरी कोण.
मी स्वत:ला काय समजायचं, हे भूमितीतल्या आकडेमोडीसारखं पक्क ठरलय. तुला प्रत्येक रात्री मी नवी हवी असते. आज काय तर मर्लिन तर, कधी शेरॉन तर कधी निकोल. त्याक्षणी मी तुला हवी तीच असते की नाही.
असतेसना. त्याचसाठीच तुझा- माझा करार झालाय.
जर असा काही करार असेल तर, तो पाळायची जबाबदारी दोघांचीही असते.
खरय–
जर हे खरय तर तू आता, कण्वकन्येच्या स्तनांच्या अनाघ्राताची लालसा मनी बाळगून आहेस. धीस इज बुलशिट.
बये, कवितेचा आनंद घेण्याचा अधिकार मी गहाण ठेवलेला नाही. तुला कवितेचा रसास्वाद कसा घेता येणार म्हणा.
कारण त्यासाठी माझं प्रोग्रॅमिंग व्हायला हवं ना. तुला हे ठाऊकच असायलाच हवं.
हे जरा अतिच होतय कामिनी. मी रागाने म्हणालो.
अती तू करतायेस. मी इथं असताना तू असा वागूच कसा शकतोस आँ.
कामिनीचा राग अनावर झाला झाला. ती माझ्याकडे रोखून बघून लागली. तिच्या डोळयातून बाहेर पडणाऱ्या प्रखर प्रकाशाचं रुपांतर नागीणमध्ये होऊन ती माझ्याकडे झेपावली. त्या नागिनीने माझ्या गळयाला वेढा घालण्याआधी मी तिला हिम्मत करुन ठेचलं.
अर्थातच हे वाईट घडलं. कामिनीच्या संतापानं सर्व सीमारेषा ओलांडल्याचं मला जाणवतं होतं. ती माझं काहीही करु शकत होती. आमच्या करारात अशी धोक्याची घंटा नमूद नव्हती. ती माझी ऑफिशिअल बायको होती. ती घरी आल्यानंतर सारं उत्तमच चाललं होतं. मला जशी हवी होती त्याप्रमाणे तिला मी प्रोग्रॅमिंग करुन घेतलं होतं. काही हजार डॉलर मोजून.
तिची माझ्यातली भावनिक गुंतवणूक स्पर्शापुरती मर्यादित असणच अपेक्षित होतं. शारीरसुखाचा तिने दिलेला आनंद अवर्नणीय होता. तिचं प्रोग्रॅमिंग तसच होतं. या लक्ष्मणरेषेच्या बाहेर ती आतापर्यंत पडली नव्हती. पण आज कविता वाचत असताना ती कां उग्र झाली असावी? या प्रश्नानं माझं चित्त भरकटलं.
वल्कलात न मावणाऱ्या कण्वकन्येच्या स्तनांचा अनाघ्रात यौवनाचा, या ओळीत तिला कोणती भोगलालसा दिसली असावी? तिला ही कविता किंवा कवितेतील ओळीमधला भावार्थ कळला कसा? तिची मांडणी, तिची विचारसरणी, तिचा भावनांक असा नक्कीच तयार केला नव्हता. तिने माझ्यात किती गुंतायचं हे स्फटिकासारखचं स्पष्ट होतं. मग ही कविता वाचताना हार्डडिस्क क्रॅश कशी झाली.?
सुन्न होऊन गॅलरितल्या कॅक्टसकडे एकटक बघत असताना जाणवलं, की कामिनीचं प्रोग्रॅमिंग केलं होतं त्यापलिकडे जाऊन तर ती विचार करायला लागल्याचं दिसत होतं.
हे घडू शकतं किंवा नाही असं कामिनीच्या निर्मात्यानं सांगितलं नव्हतं. असं जर घडायला लागलं तर कामिनीचा बुध्द्यांक वाढून तिने माझी हत्याही केली असती. म्हणजे तिचं घरात वावरणं बायकोसारखं जरी राहिलं असतं तरी ती दुसरचं काहीतरी करण्याचे आदेश पाळणारी व्यक्ती असती. किंवा तिला जर माझी किडनी, ह्रदय, डोळे काढून कुठे पाठवायचं असतं तर तेही तिनं केलं असतं.
शक्य होतं तिला हे. रात्री दोन वाजता एलिजाबेथच्या रुपात सर्वस्व देऊन त्यात माझी ब्रम्हानंदी टाळी लागली असताना, कामिनी काहीही करू शकली असती. हा अतिशयच सवंग विचार असल्याची मज जाणीव आहे. पण मर्त्य माणसाला आपला जीव अधिक प्यारा असतो. त्याच्या अवतीभवती कितीही त्याच्यासारखेच रोबो उभे केले आणि या रोबोंनी त्याच्या सर्व इच्छा पूर्ण केल्यातरी.
००००
कामिनीची तेरवी करावी किंवा नाही? या विचारात दोन दिवस गेले. लोकलाजेस्तव अखेर तेरवी केलीच मी.
पण पिंडदान घ्यायला कावळा मात्र आला नाही.
००००