कावळयाचे दु:ख
एका तळाच्या काठावर खूप झाडं- झुडपं आणि वेली होत्या. त्या झांडाना वेगवेगळी फळं येत.फुल येतं. त्यामुळे तो सर्व परिसर वेगवेगळया पक्ष्यांनी गजबजलेला असायचा.
अशाच एका झाडावर कावळे आणि पोपटं आपआपल्या समूहात राहत असत.त्यातील एका पोपटाचं एका कावळयासोबत मैत्री झाली.
दोघेही मग एकत्र फिरायला जात.तलाच्या काठावर जाऊन बसत.गप्पा करत.कावळयाने काही खायचं आणलं तर तो पोपटास देई.पोपटानं काही खायला आणलं तर कावळयास देई.
असच एकदा तलावाकाठी बसले असताना कावळ्याच्या डोळ्यातून अश्रू आले.ते बघून पोपटाने विचारले,
अरे कावळोबा,तुला काही दु:ख आहे का?कशाला अश्रू ढाळत आहेस असा?
तेव्हा कावळा म्हणाला,
पोपटोबा,अरे बघना माझा रंग किती काळा नि तुझा रंग हिरवा.लाल चोच.किती छान रुबाबदार दिसतोस तू!नाही तरी मी गबाळा!
अच्छा, याचं दु:ख झालय तुला.पण मला तर तू छानच वाटतो.तुला तुझा काळा रंग खूप शोभून दिसतो.पोपट म्हणाला.
असं तुला वाटतं,कारण तू माझा मित्र आहेस,पण इतरांना तसं वाटत नाही?कावळा आणखी अश्रू ढाळत म्हणाला.त्याचा स्वर रडवलेला झाला.पोपटाने त्याला शांत केले.समजावले.कावळयाला घेऊन पोपटोबा वनदेवतच्या मंदिरात आले.
वनदेवतेला पोपटाने विनंती करुन कावळ्याचे दु:ख दूर करण्याची विनंती केली.
वनदेवता प्रगट झाली.तिने कावळ्यास विचारलं ,
कावळोबा काय हवं तुला ते सांग,मी तुला देते?
कावळयाने पोपटासारखा रंग मागितला.एका क्षणात कावळा हिरवागार झाला.तो आनंदला.त्याने वनदेवतेचे आभार मानले.
त्या आनंदातच दोघेही तलावाजवळील आपल्या घरट्यांकडे परतले.
०००
अरे वा,छान दिसतोस रे तू,त्याला बघून बगळा म्हणाला.
गरुडानेही त्याचं कौतुक केलं.कबुतरही छान छान म्हणाला.
काव काव काव,असं बोलून कावळ्याने सर्वांचे धन्यवाद माणले.
अरे हे काय,तुझा काळा रंग जाऊन छान मखमली हिरवा रंग आला पण आवाज मात्र तसाच कर्कश राहिला.आवाज सुध्दा या रंगाला शोभेल असा मधूर असला पाहिजे,घुबड म्हणाले.इतरही पक्षी तसच म्हणाले.
कावळ्याला त्यांचं म्हणन पटलं.तो पुन्हा दु:खी झाला.याच दु:खात तो दुसऱ्यादिवशी तलावाजवळ नेहमीच्या ठिकाणी आला.काही वेळाने त्याचा पोपट मित्रही आला.कावळ्याचा दु:खी चेहरा आणि डोळ्यात अश्रू बघून त्यालाही दु:ख झाले.
तो म्हणाला,चल आपण पुन्हा वनदेवतेकडे जाऊ.कावळा लगेच तयार झाला.दोघेही वनदेवतेकडे गेले.वनदेवता प्रगट झाली.कावळयाने आपले दु:ख सांगितले.
मग तुला कुणाचा आवाज हवा आहे.वनदेवतेने विचारलं.
कावळयाने पोपटाचा आवाज मागितला.
वनदेवतेने कावळ्यास पोपटासारखा आवाज दिला.
त्या आनंदात दोघेही घरट्यांकडे परतले.
झाडाच्या फांद्यावर बसल्याने पोपटाने आजूबाजूच्या पक्षांना बोलावले आणि आपल्या मित्राला कसा छान आवाज मिळालाय, हे सांगितले.सर्वांनी टाळया वाजवल्या.
वा वा छान छान, मग एखादं गाण म्हण की गरुड म्हणाला.
कावळा गाऊ लागला.तो पोपटासारखा आवाज होता.
ते बघून सर्व प्राणी हसले.त्याची टिंगलटवाळी करु लागले.आवाज पोपटासारखा,रंगही त्याचासारखाच मग तुझं स्वत:चं राहिलचं काय?आता तुला पोपटातला कावळा म्हणायचा की कावळयातला पोपट?अशा प्रतिक्रिया पक्षी देऊ लागले.काही क्षणापूर्वी आनंदात असणारा कावळा पुन्हा दु:खी झाला.पोपटाने त्याला समाजवले.
इतरांच्या बोलण्याकडे दुर्लक्ष कर असं सांगितलं.पण कावळ्याचं दु:खं कमी झालं नाही.त्याच्या डोळयातून अश्रू वाहू लागले.त्याचं दु:खं पोपटला बघवलं नाही.त्यामुळे त्याने पुन्हा वनदेवतेकडे कावळयास नेले.
पोपटाने वनदेवतेची प्रार्थना केली.कावळयानेही प्रार्थना केली.वनदेवता प्रगटली.आता काय झालं?तिने विचारलं,
तेव्हा कावळयाने आपणास इतर पक्षी,पोपटातला कावळा नि कावळयातला पोपट असं चिडवतात नि खिल्ली उडवतात असं दु:खी अंत:करणानं सांगितलं.
वनदेवता कावळ्याला म्हणाली,कावळोबा,असं दुसरे काय म्हणतात,याकडे सतत लक्ष द्याल तर, कायम दु:खी रहाल. आपण जसे असतो तसेच छान सुंदर असतो.जो आपल्या रंगरुपाची खिल्ली उडवत असेल तर त्याच्याकडे लक्ष द्यायचं नाही. प्रत्येकाकडे चार गोष्टी चांगल्या असतात.त्या परमेश्वराने दिल्या असतात.त्याचा आनंद मानायचा.इतरांकडे काय आहे, याचा विचार केला की मग आपणाकडे काहीच चांगलं नाही, असं वाटू लागतं.त्याचं आणखी दु:खं होतं.
कावळयाने मान हलवली.
मग पटलय का माझं म्हणणं?वनदेवतेनं विचारलं.
कावळ्याच्या डोळयातून अश्रू आले.
बरं बरं,तुला मी आता पूर्णपणे पोपटच करते.म्हणजे मग तुला कुणी चिडवणार नाहीत.
पण वनदेवता,कावळोबाचा पोपट झालेला, आम्हा पोपटांना चालणार नाही?ते या खोट्या पोपटास हाकलून लावतील.पोपट म्हणाला.
पोपटाचे हे बोल कानावर पडताच कावळ्याचे अंग शहारले.तो घाबरुन म्हणाला,
हो हो आमचे कावळे कुटुंबीयसुध्दा खोट्या पोपटास स्वीकारणार नाही.
बरोबर, म्हणजे, तू ना इकडचा राहशील ना तिकडचा राहशील,वनदेवता म्हणाली.
देवते मला पोपट करु नकोस.मला हिरवा रंगही नको.मला पोपटाचा आवाजही नको.मी आहे तसाच बरा आहे.कळली चूक माझी मला.कावळा रडकुंडीला येऊन म्हणाला.
वनदेवता हसली.तिने कावळ्याचा विनंतीनुसार त्याला पूर्ववत केले.कावळ्याच्या डोक्यावरचे ओझे उतरले.तो कावकाव करुन आनंद व्यक्त करु लागला.त्याला त्याचाच आवाज मधूर वाटू लागला.
सुरेश वांदिले